El Arbol del Tule


                                                                                                            Foto Janny Siahaya

 Één van de dikste bomen ter wereld, genaamd 'El Arbol del Tule' of kortweg 'El Tule', staat in een dorpje met de naam Santa Maria del Tule. Dit is te vinden op 14 km van de stad Oaxaca in het zuiden van Mexico. Deze grote bezienswaardigheid is al vanaf de 16e eeuw bekend uit geschriften van Spaanse schrijvers. Het is een exemplaar van de Montezuma Cypres (ook Mexicaanse Cypres genoemd), Taxodium mucronatum,  nauw verwant aan de Moerascypres (Taxodium distichum), die voorkomt in de moerassen in het zuidoosten van de VS. 
De boomsoort dankt zijn naam aan de laatste keizer van de Azteken, de beroemde krijger Montezuma II (1466-1520). In een Indiaanse taal wordt hij Ahuehuete genoemd, wat 'Oude man van het water' betekent. Een toepasselijke naam want deze boomsoort is sterk verbonden met moerassen, rivieren en bronnen. Overigens: 'Tule' betekent ook 'moerasplant' in het lokale dialect. Het dorp is genoemd naar de boom en er is later een kerk naast gebouwd. 


                                                                              Foto Janny Siahaya

De Arbol del Tule heeft een stam met een omtrek van 36,2 meter. De stam heeft allerlei onregelmatigheden: de doorsnede is ovaal en varieert van 9 tot ruim 14 meter. Hij heeft daarnaast verschillende steunbeer-achtige uitstulpingen met diepe inhammen ertussen: zie de door de Amerikaanse bomenexpert Robert van Pelt gemaakte plattegrond van de 'voetafdruk' van El Tule.  
(Afkomstig van de website van Christopher J.Earle op :
http://www.conifers.org/cu/tax/mucronatum.htm)

 
                                                    
tekening: Robert van Pelt

Volgt men al deze golven dan kan de omtrek op 54 à 58 m worden bepaald, maar als op 1.3 m hoogte een strak lint rond de stam wordt getrokken (blauwe lijn) is de omtrek 36,2 meter. Er zijn slechts enkele bomen op aarde met een vergelijkbare dikte: enkele zeer dikke Baobabs of Apenbroodbomen (Adansonia digitata) in Afrika en de dikste Mammoetbomen (Sequoiadendron giganteum) in Californië.  De Taxodium - cypressen en de Sequoia's behoren tot dezelfde familie, de Cupressaceae, en zijn dus vrij nauw verwant. Tot deze familie behoren dus de hoogste, dikste en zwaarste planten op aarde.  


                                                                              Foto Janny Siahaya

Gezicht op de 'smalle' zuid-oostzijde. Men heeft lang gedacht dat de Tule-boom bestaat uit een vergroeiing van drie of meer bomen met elkaar. Genetisch onderzoek in 1996 heeft uitgewezen dat het in ieder geval één genetisch induvidue is. Of er toch meerdere stammen vanuit dezelfde wortels zijn ontsproten en later vergroeid, is niet meer te bepalen. Volgens lokale overlevering zou de boom in de vijftiende eeuw zwaar beschadigd zijn geweest door blikseminslag. Er ontstond toen een grote toegankelijke holte, die later weer is dichtgegroeid. Meer recent heeft de boom te lijden gehad door verdroging. Om de boom, zowel een religieus symbool als een belangrijke toeristische inkomstenbron, te behouden is een speciaal bevloeiingssysteem aangelegd. 


                                                                                                                          Foto Janny Siahaya

El Tule heeft ook een reusachtige kroon, met een hoogte van 35.4 m en breedte van 43.9 m (metingen door Robert van Pelt; de gegevens op het bord bij de boom 
[bijv. hoogte 42 m, omtrek 58 m] zijn niet juist). 


                                                                                                                   Foto Janny Siahaya

De kroon van El Tule bestaat uit enorme takken / stammen met meestal een langwerpige doorsnede. Bovendien zijn veel takken met elkaar vergroeid tot een soort vlechtwerk, iets wat ook vaak te zien is bij zeer oude Sequoia's.  Over de leeftijd van El Tule is veel gespeculeerd: velen nemen aan dat hij zeker 2000 maar misschien wel 4000 jaar oud is. Volgens een lokale Indiaanse legende zou hij 1400 jaar geleden zijn geplant door Pechoda, dienaar van Ehecatl, de stormgod van de Azteken, voor het volk van Tule. De leeftijd zal echter wel nooit overtuigend bewezen kunnen worden. De hoogste  door jaarring-onderzoek aangetoonde leeftijd voor een Montezuma-cypres is 1140 jaar. Het gaat daarbij om een veel kleiner exemplaar, maar de groeiomstandigheden zijn er eveneens anders. In Mexico komen meer enorme Montezuma Cypressen voor. Meestal staan deze bij bronnen. De dikste mij bekende heeft een omtrek van 18.2 m, precies de helft van El Tule, maar toch zeer respectabel.   

Zie ook: http://www.conifers.org/cu/tax/mucronatum.htm

Home Nederlandse versie----Inhoud van deze website----dikke bomen----Moerascypres----Home Engelse versie.